موضوع مقاله : پنج نکته را در تربیت کودکان
پنج نکته را در تربیت کودکان یادآوری می کنیم:
«این هفته به فرزندتان بگویید: خواهش می کنم خودت تصمیم بگیر.»
زمانی که فرزندتان در مورد انجام و یا عدم انجام کاری از شما درخواست کمک می کند، از او بخواهید که خودش مسئولیت تصمیم گیری را به عهده بگیرد.
برای مثال وقتی فرزندتان و دوستش در حال شلوغ کردن در اتاق هستند می توانید با ارائه دو راه حل: «آهسته تر بازی کنید» و یا «برای بازی بیرون بروید» آنها را به تصمیم گیری مناسب ترغیب کنید. اگر بعد از پنج دقیقه باز هم شلوغ کردند می توانید به آنها بگویید: «می بینم که راه حل دوم یعنی بیرون بازی کردن را انتخاب کرده اید.» با این شیوه رفتار نه تنها بچه ها یاد می گیرند که چگونه رفتار کنند، بلکه شما هم از کوره درنمی روید و نحوه رفتار صحیح و انتخاب پیامدهای رفتاری شان را به آنها می آموزید.
«تو را دوست دارم، ولی رفتارت را دوست ندارم.»
اگر قصد دارید نظم و انضباط را طوری به فرزندتان بیاموزید که او بین خودش و اشتباهش تفاوت قائل شود این اطمینان را در او به وجود آورید که همواره «خودش» را دوست دارید ولی کاری که انجام داده است، مورد تائید شما نیست. حتی زمانی هم که رفتار مناسب و شایسته ای انجام می دهد او را به دلیل خوش رفتاری اش تشویق و تمجید کنید و برای مثال به او بگویید: «از رفتار خوبی که با خواهر کوچک ترت داشتی، خیلی راضی و خشنودم.» کودک به تدریج با انتخاب این شیوه رفتاری بین «خود» و نحوه ی رفتارش می تواند تفاوت قائل شود. سعی کنید در برابر اشتباهات کودک همواره صبور و آرام باشید و او را به خاطر ندانم کاری اش تنبیه نکنید.
«کمک کن تا مشلکم را حل کنم.»
اگر فرزندتان رفتاری دارد که همواره موجب ناراحتی و عصبانیت شما می شود، (مثل شلوغ کردن هنگام غذا خوردن یا جیغ و داد به راه انداختن هنگام خرید کردن) طوری رفتار کنید که انگار مسئله ای ذهن تان را مشغول کرده است. آنگاه از او بخواهید که در پیدا کردن راه حل به شما کمک کند، شاید از طریق در گیر کردن او با مسئله تغییر رفتار، بتوانید شلوغی او را تا حدی کنترل کنید. با انتخاب این روش او احساس می کند که به نظرش احترام گذاشته می شود و می تواند انرژی اش را در جهت دیگری که کمتر مورد مخالفت شما واقع شود به کار بندد. اگر این راه حل مؤثر واقع شد، سعی کنید در شرایط دیگری نیز از آن استفاده کنید.
«خواسته تان را روشن و واضح به فرزندتان بگویید.»
هنگامی که فرزندتان عصبانی است، ممکن است جملات و کلماتی از دهانش بیرون بیاید که حاکی از خشم و ناراحتی او باشد، مثل «از تو متنفرم»، «تو را نمی خواهم» و از این قبیل. در این حالت او فکر می کند که می تواند با پرخاشگری قدری از عصبانیت خود بکاهد. در حالی که وظیفه یک پدر و مادر آگاه این است که به او کمک کنند تا علت عصبانیت خود را پیدا کند. برای مثال «تو از این که دوستت، رازت را به همه گفته است، ناراحت شده ای.» با انجام این کار به او یاد داده اید که چگونه با احساسات منفی اش باید کنار بیاید و سعی کند با کنترل خشمش و مؤدبانه صحبت کردن، خواسته اش را- حتی اگر شما نزدش نباشید- بیان کند.
«اشخاص گوناگون نیازهای متفاوتی هم دارند»
وقتی فرزندتان در مقابل تصمیم گیری های شما جمله آشنا و همیشگی «این منصفانه نیست» را به زبان می آورد، سعی کنید این موضوع را برایش روش کنید که نمی توان با همه رفتار یکسان داشت. «عادلانه رفتار کردن» به معنی آن است که به نیازهای هر یک از اعضای خانواده به موقع رسیدگی شود. اگر یکی از بچه ها به عینک احتیاج دارد، باید برایش عینک تهیه کرد و یا اگر یکی از بچه ها در حال رشد است و پایش زودتر بزرگ می شود، طبیعی است که باید برایش کفش تهیه کرد. خرید کفش و یا عینک برای یک بچه به مفهوم آن نیست که باید برای دیگری هم کفش و عینک خرید، همان طور که وقتی یکی از بچه ها دچارعفونت گوش می شود به هردوی آنها آنتی بیوتیک نمی دهند.
روزنامه آتشکار/ خانواده و اجتماع