هشت. پناهندگی به دامان رحمت الهی
طواف، پناهندگی به درگاه الهی و التجا به پیشگاه رحمت و لطف او است. در این مدار، او خواسته ها، دعاها و نیازهایش را صمیمانه و عاجزانه مطرح میسازد. تنها از او یاری میخواهد و دامان لطف و عنایت او را بهترین پناهگاه میداند. ملتزم به حریم عنایت او و پناهنده باب مرحمت او میشود. تنها به او التجا میکند و از مدار لطف و بخشندگی او خارج نمی نمیشود.
امام سجاد (علیه السلام) میفرماید: هربار که به در کعبه رسیدی، بر پیامبر او درود بفرست و در طواف بگو: خدایا! به تو نیاز دارم و بیمناک و پناهندهام، نامم را عوض نکن و جسمم را تغییر مده. (اللهم انی الیک فقیر و انی خائف مستجیر<< الحج و العمرة فی الکتاب و السنه، ص 304، ح 536.<<
علاوه بر این طواف، مبارزهای مداوم و خستگی ناپذیر با شیطان و شکستن زنجیر های های اسارت و درماندگی است. طواف؛ یعنی پناهندگی به درگاه حضرت حق و استمداد از او، برای رهایی از وسوسهها و توطئه های های شوم شیاطین. امام سجاد (علیه السلام) هر گاه به حجر میرسید، سرش را بلند کرده، میگفت: «خدایا! به رحمت خود مرا وارد بهشت کن... شر فاسقان جن و انس و شرّ فاسقان عرب و عجم را از من دور ساز » (و ادرأ عنّی شرّ فسقة الجن و الانس66 . همان، ص 302، ح 534.
سیر معنوی و روحی در طواف و توجه وافر به مسائل عبادی و اخلاقی، نشانه مبارزة بی امان با شیاطین و دوری از گناهان و پلیدیها است؛ به طوری که شیطان کمترین نفوذ را در طواف کنندگان دارد.
نه. حضور در جمع مسلمانان
طواف در عین حال که عبادتی فردی است؛ ولی با حضور در جمع گسترده مسلمانان صورت میگیرد و این نشان میدهد که حضور همه جانبه و با شکوه در جمع، عموماً مطلوب بوده و گوشهگیری و انزوا و فردگرایی، مورد توجه دین نمی نیست.
در واقع شکوه و زیبایی این عبادت، با حضور همگانی و گسترده مسلمانان صد چندان میگردد و تسبیح و تنزیه الهی، با شور و اشتیاق هر چه بیشتر به جای آورده میشود. به همین جهت مطاف هیچ وقت خالی از جمعیت نمی نمیشود و عدهای همواره در حال طواف خانة خدا هستند؛ باشد که مورد لطف و عنایت حق تعالی قرار گیرند (ان الله یباهی بالطائفین) و به یقین نظر رحمت الهی به جمع مسلمانان، بیشتر و یقینیتر است.