سختگیری های بی مورد در ازدواج
سؤال: سختگیری های بیش از حد برخی والدین در مورد ازدواج (مهریه و...) موجب محروم شدن جوانان از ازدواج و بروز برخی مفاسد می شود عمل والدین چه صورت دارد؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
والدین در ازدواج نباید سختگیری کنند ولی باید پدر و مادر مصلحت دخترش را در نظر بگیرد.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
اگر سختگیری آنها مفاسد بالا را بجا آورد جایز نیست و اصولاً در امر ازدواج جوانان نباید سختگیری کرد.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
جایز نیست و نباید به بهانه های واهی مانع ازدواج جوانان شد.
حضرت آیه الله بهجت:
در صورت بروز مفاسد حرام است ولی اصل مقدار مهریه هر قدر زیاد باشد از لحاظ شرع انور اسلام منع نشده است.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
دستور اسلام این است که مهریه و شرایط ازدواج را آسان بگیرند تا برای هر کس که احتیاج به ازدواج دارد ممکن باشد و فرد و اجتماع آلوده به گناه و مفاسد اخلاقی نشود.
حضرت آیه الله جواد تبریزی:
اگر شخص صالحی برای خواستگاری دختری بیاید و از هر جهت مناسب باشد فقط از جهت مالی خیلی مناسب نیست ولیکن قدرت بر تأمین معاش دارد چنانچه دختر میل داشته باشد وظیفه پدر این است که ممانعت ننماید.
حضرت آیه الله سیستانی:
تعیین مهریه به دست دختر است و باید والدین که نقش راهنما را دارند از افراط و تفریط بپرهیزند.
اجبار فرزند به ازدواج
سؤال: آیا پدر و مادر شرعاً می توانند پسر یا دختر خود را مجبور به ازدواج کنند و در صورت اجبار آیا عقد آنان صحیح است؟
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
در فرض سؤال، اجبار جایز نیست و بدون رضایت زوجین عقد صحیح نیست.
حضرت آیه الله بهجت:
نمی توانند و عقد فضولی است.
حضرت آیه الله تبریزی:
بیوه و پسر بالغ را نمی توان اجبار کرد و در مورد دختر ازدواج اجباری به مصلحت دختر نیست و پدر در مورد مصلحت ولایت دارد و در مورد بالغه رشیده باکره بنابر احتیاط پدر و دختر باید با هم تراضی کنند.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
البته احترام پدر لازم است ولی اجبار فرزندان جایز نیست.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
خیر
حضرت آیه الله سیستانی:
نمی توانند.
خمس جهیزیه
سؤال: پول یا اجناسی که والدین جهت جهیزیه دختر کنار می گذارند آیا خمس دارد؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
اگر پدر پولی را از درآمد در حدّ شأن به دختر ببخشد و در اختیار او قرار دهد خمس آن واجب نیست و اجناس جهیزیه خمس ندارد.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
خیر
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
در صورتی که دختر در آستانه ی ازدواج باشد یا معمول آن محیط، جمع آوری تدریجی بوده باشد که در این دو صورت خمس ندارد.
حضرت آیه الله بهجت:
چیزهایی که در زندگی به آن احتیاج دارد، مانند خانه، اثاثیه و جهیزیه دختر، اگر نمی تواند یک دفعه آن را تهیه نماید ولی می تواند تدریجاً در طول چند سال آنها را تهیه نماید خمس ندارد. به شرحی که در مسأله 1391 در رساله آمده است.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
آنچه از منافع کسب در بین سال به مصرف خوراک و پوشاک و اثاثیه و خرید منزل و عروسی و جهیزیه (اگر در وقتی تهیه شود که معمولاً به تهیه ی آن حاجت است) و زیارت و مانند اینها می رساند، در صورتیکه از شأن او زیاد نباشد و زیاده روی هم نکرده باشد، خمس ندارد. (مسأله 1784)
حضرت آیه الله تبریزی:
پول خمس دارد و اجناس هم بنابر احتیاط خمس دارد، مگر ولی شرعی دختر در حالی که او نابالغ است آنها را به او ببخشد.
حضرت آیه الله سیستانی:
پول اگر سال خمسی برسد خمس دارد ولی اجناسی که برای جهیزیه می خرند اگر مناسب شأن آنها باشد، خمس ندارد.
