بهترین عمل برای انتظار فرج
سؤال: به نظر حضرتعالی بهترین عمل جهت تعجیل در فرج امام زمان (عج) چیست؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
عمل بـه دستـورات اسلام و دعـوت دیگـران بـه آن و دعا برای تعجیل در فرج آن حضرت.
حضرت آیه الله تبریزی:
اتیان به واجبات و ترک محرمات و دعا برای فرج آن حضرت نمودن.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
یکی از دستورات دعا جهت تعجیل فرج آن بزرگوار است.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
اصلاح خود و خانواده و جامعه بهترین کار برای تعجیل در فرج است.
امر به معروف و نهی از منکر
سؤال: آیا امر به معروف و نهی از منکر وظیفه حکومت است یا آحاد مردم؟ و توصیه ی حضرتعالی در این زمینه چیست؟
حضرت آیه الله تبریزی:
امر به معروف و نهی از منکر بر هر مکلفی که واجد الشرایط امر به معروف و نهی از منکر باشد واجب کفایی است.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
امر به معروف و نهی از منکر بر آحاد مردم در صورت اجتماع شرایط آن، واجب است ولی باید مراتب آن رعایت شود. مثلاً در موردی که اگر با لحن ملایم امر و نهی شود مؤثر باشد برخورد با خشونت جایز نیست و اگر برخورد با خشونت مؤثر باشد زدن جایز نیست و باید توجه داشت و در بعضی مراتب آن مانند مجروح نمودن محتاج به اجازه مجتهد است در این مورد به رساله ی راه اصلاح یا امر به معروف و نهی از منکر نوشته ی حقیر مراجعه نمایید.
حضرت آیه الله بهجت:
با مراعات شرایط آن بر همه واجب است.
حضرت آیه الله سیستانی:
وظیفه همه مسلمانان است که در موارد تحقق شرایط باید به آن بپردازند و در روایت است که ترک آن مستوجب تسلط ظالمان بر جامعه است.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
امر به معروف و نهی از منکر زبانی بر عهده همه مردم است اما اگر مستلزم عمل و برخورد فیزیکی باشد باید طبق نظر مسئولین ذیربط باشد.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
امر به معروف و نهی از منکر سه مرحله دارد: اول و دوم مرحله ی قلب و زبان است؛ یعنی متنفّر بودن از گناه و علاقه مند بودن به اطاعت و افراد خطاکار را با زبان به ترک خطایشان دعوت نمودن. این دو مرحله وظیفه ی همه ی آحاد مردم است که از طریق صحیح به نصیحت افراد خطاکار بپردازند. مرحله ی سوم جنبه های عملی است مانند برچیدن مراکز فساد و دستگیر کردن افراد تبهکار و مانند آن. اینها وظیفه ی حکومت است نه آحاد مردم.
احضار ارواح از نظر شرعی
سؤال: احضار ارواح از نظر شرعی چه صورت دارد؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
احضار روح اگر برای غرض عقلایی بوده و همراه با امر حرام یا مستلزم آن نباشد اشکال ندارد.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
جایز نیست.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
احضار ارواح جایز نیست.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
اگر منجر به سحر و جادو یا اذیت و آزار ارواح مؤمنین شود حرام است.
حضرت آیه الله سیستانی:
اگر موجب ضرر به کسی باشد که ضرر رساندن به آن حرام است، جایز نیست.
حضرت آیه الله بهجت:
اگر ایذاء روح مؤمن نباشد مثل اینکه به اختیار حاضر شود نه به اجبار و الزام و باعث ضرری هم نباشد مانعی ندارد.
حضرت آیه الله تبریزی:
احضار ارواح مؤمنین اشکال شرعی دارد و در هر حال جوابی که از شخص احضار شده می گیرند حجیت و اعتبار ندارد مگر اینکه با قرینه قطعیه همراه باشد.
لطیفه گویی از نظر شرع
سؤال: گفتن لطیفه های رایج در کشور که حالت تمسخر قشر، قوم یا مناطقی از مردم کشور را دربر می گیرد چه حکمی دارد؟ شنیدن آن چه صورت دارد؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
اگر استهزاء آنان محسوب شود جایز نیست. (مجموعه استفتائات)
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
اگر واقعاً تمسخر قومی به طور عام بوده باشد اشکال دارد.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
بهتر آن است که از این نوع مزاح ها اجتناب شود. (جامع المسائل 1/639)
حضرت آیه الله تبریزی:
مسخره کردن و اذلال مؤمن جایز نیست و اگر اینطور نباشد و متضمن کذب هم نباشد مانعی ندارد.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
اگر مشهور و معروف است به قصد لطیفه گویی باشد و توهین صدق نکند اشکال ندارد مع ذلک ترک آن اولی است.
حضرت آیه الله بهجت:
اولی تنزّه است.
حضرت آیه الله سیستانی:
اگر مستلزم هتک و توهین مؤمنین باشد، جایز نیست.
فحش دادن
سؤال: فحاشی و ناسزاگویی نسبت به یکدیگر چه صورت دارد؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
فحاشی جایز نیست.
حضرت آیه الله تبریزی:
فحاشی و سباب مؤمن حرام است.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
سخنان رکیک و فحاشی شایسته ی انسان مؤمن نیست و در بسیاری از موارد مصداق محرّمات است.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
اخلاق اسلامی باید در تمامی موارد رعایت شود.
حضرت آیه الله سیستانی:
فحاشی و ناسزاگویی اگر به مؤمن باشد، جایز نیست.
سگ بازی
سؤال: سگ بازی و آوردن آن به خانه ها و ماشین ها و خیابان ها که نوعی تقلید از بیگانگان است چه صورت دارد؟
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
ترویج این گونه فرهنگ غلط بیگانگان، جایز نیست.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
جایز نیست.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
مناسب نیست.
حضرت آیه الله تبریزی:
سگ نجس العین است و رطوبت دهان او نجس می باشد و به هر جا سرایت کند نجس می کند. مسلمان باید از نجس اجتناب کند.
بلند گذاشتن ناخن دست
سؤال: بلند گذاشتن بیش از حد ناخن های دست که علاوه بر منافات داشتن با اصول بهداشتی نوعی تقلید از بیگانگان محسوب می گردد چه صورت دارد؟
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
بعنوان تقلید از بیگانگان و تشبه به آنها جایز نیست.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
بر مؤمنین شایسته نیست که از فرهنگ بیگانگان تقلید کرده یا اصول بهداشتی را نادیده بگیرند. اگر تشبه به کفار باشد اشکال دارد.
حضرت آیه الله بهجت:
خوب نیست.
حضرت آیه الله تبریزی:
بلند گذاشتن ناخن برای مردان مکروه است و اگر زیر ناخن مقداری چرک جمع شود که مانع وصول آب شود برای وضو و غسل اشکال دارد.
زیباسازی صورت و بدن
سؤال: زیباسازی صورت و بدن مانند بینی و لب بوسیله جراحی که نوعی تصرف در خلقت الهی است چه صورت دارد؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
فی نفسه اشکال ندارد.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
مانعی ندارد اگرچه احتیاط در ترک است.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
اشکال ندارد و این گونه تصرفات شرعاً مجاز است.
حضرت آیه الله بهجت:
احتیاط واجب در ترک آن است.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
اگر غرض عقلایی در بین باشد اشکال ندارد.
حضرت آیه الله سیستانی:
اشکال ندارد.
حضرت آیه الله تبریزی:
اگر این کار با استفاده از اجزاء بدن خود بوده باشد یا عمل جراحی در باطن انجام گیرد بطوری که پوست بدن خود آن را بپوشاند مانعی ندارد در غیر اینصورت جایز نیست.
تقلب در امتحان
سؤال: اگر دانش آموز یا دانشجویی در امتحانات با تقلب نمره قبولی کسب کند و به مرحله بالاتر برود و از مزایای آن استفاده کند، حکم استفاده از این مزایا چیست؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
تقلب حرام است ولی اگر تخصص و مهارت لازم را برای کاری که برای آن استخدام شده دارد و مقررات استخدام رعایت شده، استخدام و دریافت حقوق اشکال ندارد.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
مشکل است، شرعاً نمی تواند از این مزایا استفاده کند. (جامع المسائل)
حضرت آیه الله بهجت:
باید جبران کند آن درس را.
حضرت آیه الله تبریزی:
تقلب دروغ عملی است و جایز نیست و اگر کسی این کار را کرد و متصدی کاری شد که خبرویت نمی خواهد و مانند دیگران کار کرد مانعی ندارد و در صورتی که آن کار خبرویت می خواهد و شخص مذکور خبرویت آن را ندارد، تصدی آن جایز نیست.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
تقلب در هر امری جایز نیست.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
در صورتیکه در یکی دو ماده درسی تقلب کرده باشد هرچند کار خلاف کرده ولی مدرک گرفته شده و ادامه تحصیل و استخدام با آن مدرک اشکال ندارد.
حضرت آیه الله سیستانی:
استفاده ی او اشکال ندارد گرچه عمل او جایز نیست.
بهترین توصیه به جوانان
سؤال: در حال حاضر جوانان و نوجوانان در معرض هجوم وحشیانه فرهنگی غرب قرار دارند، خواهشمندم توصیه ای را برای جوانان عزیز مرقوم فرمایید.[4]
حضرت آیه الله خامنه ای:
ترس از خدا و ترک معصیت نه تنها آخرت انسان را اصلاح می کند، بلکه برای دنیای انسان هم مفید است و در مشکلات خداوند برای شخص باتقوا راه حل مشکل را باز می کند. موفق باشید و باشیم ان شاء ا... تعالی.
حضرت آیه الله بهجت:
باید زیربنای اعتقادات و عملیات را استحکام ببخشند و در چنین وقت هیچ فرهنگی در آنها اثر ندارد و با توکل به خدا درس بخوانند و عمل نمایند.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
جوانان و نوجوانان عزیز باید هرچه بیشتر پایه های ایمان خود را تقویت کنند و از عوامل و زمینه های تحریکات جنسی اجتناب ورزند، تا در مقابله با فرهنگ فاسد غرب موفق باشند.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
به جوانان عزیز توصیه می نمایم که قدردان نعمت جوانی باشند، بهترین و لذیذترین عبادتها در ایام جوانی است. هرچه بیشتر خود را با قرآن کریم و ادعیه معتبره مأنوس سازند و از تهذیب نفس هیچگاه غافل نباشند و در کنار علم و دانش آن هم عبادتی است بزرگ، زندگی خود را معطر به خلوص و تقوی و یاد خدا بنمایند.
حضرت آیه الله سیستانی:
شیاطین در هر زمان به نحوی انسان را فریب می دهد، خداوند به انسان اخطار فرموده که شیطان دشمن دیرینه توست از القائات شیاطین جن و انس برحذر باش! امروزه همراه با پیشرفت علم و صنعت وسایل فریب شیطان بیشتر و سریعتر و مؤثرتر شده است و انسان در برابر او سلاحی ندارد جز ایمان به خدا و تقوا و پیروی از انسانهای منزّه از گناهان که خداوند آنها را امام و الگو قرار داده است.
حضرت آیه الله تبریزی:
زندگی مخصـوصاً دوران جوانی سرمایه زودگذری است که باید آن را غنیمت شمرد و استعـدادها را در جهتی کـه آینده اش را از نظر معاش و معاد تضمین می کند بکار گرفت، آمادگی برای تحصیل علم یا یادگیری صنعت در همه زمانها نیست. در دوران جوانی است که شخص باید از فرصتها استفاده کند و با تحصیل علم یا یادگیری صنعت خود را مجهّز و آماده کند و با آشنایی با معارف حقه و احکام شرعی و عمل به وظایف شرعی راه سعادت را طی کند و با پاکدامنی و تهذیب نفس که در نتیجه ی عمل به وظیفه برای او پیش آمده، آینده ی سعادت بخش خود را فراهم نماید و برای آخرت خود که منزل همیشگی و مقصد نهایی می باشد توشه مناسب تهیه نماید تا در آن زندگی به حسرت و تأسف نیفتد.
برای دفع بلاها چه باید کرد؟
سؤال: متأسفانه هر از چند گاهی جامعه دچار بلاهای نگران کننده مانند سیل، زلزله، خشکسالی و بیماری ها و مرگهای ناگهانی می گردد. برای دفع بلاها چه باید کرد؟
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
برخی از این بلاها نتیجه گناهان مردم است که برای رفع آن باید از گناهان اجتناب کرد و برخی نیز وسیله آزمایش الهی است که باید در مقابل این آزمایشات از خداوند طلب توفیق نمود.
حضرت آیه الله بهجت:
باید مردم از فساد دست بردارند و بر گذشته هم توبه کنند.
حضرت آیه الله تبریزی:
پیش آمـد بلاهای عمومی به خاطر این است که اشخاص به دین و احکام اسلام عمل نمی کنند و نسبت به حـلال و حرام شریعت بی تفاوت می شوند و کسانی که باید امر به معروف و نهی از منکـر کنند و جلو مفاسد را بگیرند وظیفه خود را انجام نمی دهند بلاهای مذکور پیش می آید و افـراد صالح و غیر صالح مبتلا می شوند و اما بلاهای شخصی که گاهاً مؤمن مبتلا می شوند ممکن است برای امتحان و ترفیع درجه مؤمن باشد و یا برای تنبیه به گناهی که انجام داده است تا برگردد و راه صلاح پیش گیرد و این عنایت الهی است.
در صورت عمل کردن به واجبات شرعی مثل نماز و خمس و زکات و توسل به ائمه (ع) و زیارت آنان و دعا کردن با شرایط که مانع قضای الهی است ممکن است خداوند متعال مردم را مورد رحمت خود قرار بدهد و از آنان رفع بلا کند.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
لازم است همه از گناهان خود استغفار کنند و به درگاه الهی روی آورند تا مستحق رحمت الهی شوند.
حضرت آیه الله سیستانی:
صدقه برای رفع بلا مفید است ولی جلوگیری از ضایعات راههای مخصوص دارد که باید مسئولین متعهد شوند.
پوشیدن لباس هایی که تبلیغ فرهنگ بیگانه است
سؤال: نظر جنابعالی در مورد پوشیدن لباس هایی که عکس یا علامت مربوط به کشورهای غربی روی آن نقش بسته چیست؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
استفاده از این گونه لباس ها که ترویج فرهنگ غیرمسلمین مهاجم بر مسلمین است، اشکال دارد. (نقل از مجله نصیحت شماره 149)
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
بهتر است از این نوع لباس ها استفاده نکنند.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
مسلمین از این گونه لباس ها استفاده نکنند.
حضرت آیه الله تبریزی:
بر مؤمن سزاوار نیست لباسی بپوشد که او را از زیّ مؤمنین خارج کند.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
هرگاه سبب ترویج فرهنگ بیگانگان گردد اشکال دارد.
پوشش کراوات و پاپیون
سؤال: بعضاً مشاهده می شود که بعضی از افراد در مجالس عقد و عروسی و عده ای در انظار عمومی اقدام به نصب کراوات و پاپیون بر روی پیراهن خود می نمایند، حکم شرعی استفاده از لوازم مذکور چیست؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
بستن کراوات و پاپیون چون تقلید و ترویج از فرهنگ مهاجم غیر مسلمین است جایز نیست. (مجله نصیحت شماره 154)
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
کراوات و پاپیون شعار کفار است و مسلمین نباید از آنها استفاده کنند.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
با توجه به اینکه کراوات و پاپیون در محیط ما ترویج فرهنگ بیگانه محسوب می شود، استفاده از آن اشکال دارد.
حضرت آیه الله تبریزی:
برای مؤمن سزاوار نیست لباسی بپوشد که او را از زیّ مؤمنین خارج کند.
حضرت آیه الله بهجت:
خلاف احتیاط است.
پوشش مردان
سؤال: پوشیدن لباس آستین کوتاه، تنگ و چسبان، یا بدن نما توسط مردان در محیط هایی که زنان و مردان به صورت مشترک مشغول کار هستند، از نظر اخلاقی و حفظ عفت عمومی چه صورت دارد؟
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
مناسب اخلاق اسلامی نیست.
حضرت آیه الله تبریزی:
پوشیدن لباسی که موجب تحریک شهوت بر حرام نسبت به خود شخص یا دیگری باشد اشکال دارد بلکه جایز نیست.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
بسیار مذموم و قبیح است.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
اشکال دارد.
حضرت آیه الله سیستانی:
اگـر به قصـد واداشتـن زنـان به نگاه نامشـروع باشد حرام است؛ سزاوار مؤمن نمی باشد.
حضرت آیه الله بهجت:
هرچه سبب فتنه و فساد باشد اشکال دارد و اختلاط زن و مرد جایز نیست.
پوشیدن طلای سفید و پلاتین جهت مردان
سؤال: پوشیدن طلای سفید و پلاتین برای مردان چگونه است؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
اگر طلاست که بر اثر مخلوط کردن ماده ای رنگ آن سفید شده است حرام است. ولی اگر پلاتین است یا عنصر طلا در آن به قدری کم است که عرفاً به آن طلا نمی گویند مانع ندارد.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
ظاهراً پلاتین غیر از طلای سفید است، لذا پلاتین برای مردان حلال است اگرچه طلای سفید حرام است. (جامع المسائل 1/251)
حضرت آیه الله بهجت:
اگر از جنس طلا نباشد مانع ندارد.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
زینت به طلای سفید برای مردان جایز نیست ولی پلاتین که فلز دیگری است اشکال ندارد.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
اگر طلا باشد جایز نیست و اگر فلز دیگری محسوب شود اشکال ندارد.
حضرت آیه الله تبریزی:
پوشیدن طلا ولو سفید باشد برای مردان جایز نیست، ولی پلاتین که فلز دیگر است مانعی ندارد.
پوشاندن صورت و دست ها از نامحرم
سـؤال: در صورتی که زن می داند مـرد نامحرم به قصد لذت به صورت و دست های معمولی زینت نشده او نگاه می کند در این فرض پوشاندن صورت و دست ها لازم است یا نه؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
در فرض مذکور باید حتی وجه و کفین خود را هم بپوشاند.
حضرت آیه الله بهجت:
پوشاندن دست و صورت مطلقاً بنابر احتیاط لازم است.
حضرت آیه الله تبریزی:
بلی در این صورت بنابر احتیاط پوشاندن لازم است.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
دست و صورت بنابر احتیاط واجب باید پوشیده شود. (جامع الاحکام 2/165)
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی: بلی پوشاندن آن لازم است.
مسئولیت والدین در مقابل فرزندان
سـؤال: بـرخی از والـدین نسبت به انجـام عبـادات فـرزندان اهتمام نمی ورزند و حتی چـون خـود مقید به انجـام عبـادات نیستند، از عبادت فـرزندان ممانعت می کنند، یا شاهد روابط نامشروع دختران و پسرانشان با نامحرمان (دوستی آنها) هستند و برخوردی نمی کنند، وظیفه فرزندان در قبال والدین و اطاعت از آنها چیست؟ و مسئولیت این گونه والدین چگونه است؟
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
همه وظیفه دارند طبق شرایط و مراحل امر به معروف و نهی از منکر عمل کنند وظیفه پدر و مادر در این امر اهمّ است.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
اطاعت از والدین در معصیت خدا جایز نیست.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
فرزندان صالح باید وظیفه امر به معروف و نهی از منکر را در مقابل پدران و مادران انجام دهند، همان گونه که پدران و مادران وظیفه دارند فرزندان خود را امر به معروف و نهی از منکر کنند.
حضرت آیه الله بهجت:
اطاعت والـدین در حـرام جـایز نیست و در غیـر آن واجب نیست بلکه ایذاء حرام است.
حضرت آیه الله تبریزی:
فرزندان باید به وظایف شرعی خود عمل کنند و اطاعت در معصیت جایز نیست و پدر و مادر را باید امر به معروف یا نهی از منکر کنند و پدر و مادر نسبت به فرزندان خود مسئولند.
حضرت آیه الله سیستانی:
باید والدین آن ها را امر به معروف و نهی از منکر کنند و اما اطاعت فرزندان فی حذ ذاته واجب نیست بلکه باید موجبات اذیت والدین را اگر منشأ آن شفقت بر فرزند است فراهم نسازد.
وظیفه مادران در مقابل دختران
سؤال: برخی از مادران فرزندان دختر خود را که به حد بلوغ شرعی نرسیده اند با سر و پـای برهنه در خیـابان ها و مجالس در حضور نامحرمان می آورند مستـدعیست وظیفـه ی والـدین را در قبـال فـرزنـدان خـود بیـان فـرموده و این بی اعتنایی چه صورت دارد؟
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
بر پدر و مادر است که فرزندان خود را با آداب و رسوم اسلامی و وظایف شرعی آشنا کنند و چنانچه موارد مذکور موجب تهییج و مفسده شود اگرچه بچه ممیز نباشد باید آنان را بپوشانند و حفظ کنند تا جامعه آلوده و بی بند و بار نشود.
حضرت آیه الله سیستانی:
بر غیر بالغ پوشیدن واجب نیست ولی پدر و مادر لازم است که فرزند خود را به رعایت آداب و شئون اسلامی وادار نمایند و در تربیت صحیح شرعی آنان بکوشند.
حضرت آیه الله بهجت:
تمرین اطفال بر وظایف شرعیه به عهده والدین است.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
کار صحیحی نیست و والدین موظفند دختر را از کودکی به رعایت حجاب و گریز از نامحرم عادت دهند و اگر در این امر مسامحه کنند و دختر را نسبت به نامحرم بی تفاوت نمایند شریک در معاصی دختر هستند در حدیث وارد شده که در مجلسی که حضرت رضا (ع) تشریف داشتند و عده ای نیز حضور داشتند دختربچه ای وارد شد حضار در مجلس یکی یکی دختر را مورد نوازش قرار دادند تا رسید به حضرت رضا (ع)، آن حضرت از سن دختر سؤال کردند گفته شد پنج سال حضرت دختر را از خود دور کرد و رفتاری که دیگران کرده بودند ننمودند و اعمال آن بزرگوار باید برای زن مسلمان سرمشق باشد.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
بر پدر و مادر لازم است فرزندان خود را به مسائل اسلامی از زمان طفولیت آشنا کنند.
حضرت آیه الله تبریزی:
پوشش بر دختران نابالغ واجب نیست لکن وظیفه والدین است که دخترانشان را به پوشش اسلامی دعوت دهند و فرزندانشان را با احکام اسلامی تربیت نمایند.
رعایت آداب عفت در مورد کودکان
سؤال: برخی از والدین پسربچه های خود را بدون شلوار و پوشش مناسب بیرون می آورند و معتقدند اشکالی ندارد خواهشمند است در این رابطه راهنمایی فرمایید.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
شایسته نیست که مؤمنین کودکان خود را با پوشش های نامناسب بیرون ببرند، بلکه موظفند در تربیت آنها تلاش کنند.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
رعایت آداب عفت حتی در بچه های کوچک کار بسیار خوبی است.
حضرت آیه الله بهجت:
بچه غیر مکلف و ممیز، والدین او را بپوشانند.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی: با توجه به اینکه والدین موظفند اطفال را به آداب و سنن اسلامی تربیت کنند و این گونه امور که اطفال را بی مبالات می کند، اشکال دارد
حجاب برتر
سؤال: امـروز یک حرکت خزنده ای بر علیه چادر که یک حجاب ملی و سنتی است آغـاز گـردیده است، خـواهشمندیم نظر مبارک را در این مورد مرقوم فرمایید.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
سزاوار است خانم ها از چادر استفاده کنند چون چادر در کشور اسلامی ایران از مظاهر و شعائر اسلام می باشد و با حفظ این شعار سعی می کنند بانوان محترم حرکت مورد سؤال را خنثی کنند.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
چادر بهترین پـوشش برای خانم ها است، چون تمامی مفاتن بدن را می پوشاند. خانم های مسلمان باید آداب و سنن اسلامی را در لباس پوشیدن مراعات کنند و از تجدّدگرایی مضرّ پرهیز کنند.
حضرت آیه الله بهجت:
چادر حجاب پسندیده است.
حضرت آیه الله سیستانی:
چادر حجاب بهتر است و سزاوار نیست زن های مؤمن بدون چادر خارج شوند.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
حجاب یکی از قوانین مسلّم اسلام است و اساس آن پوشاندن بدن و موها غیر از صورت و دست ها تا مچ است ولی بی شک چادر حجاب برتر است.
حضرت آیه الله تبریزی:
پوشیدن بدن بر زن واجب و بهترین نوع پوشش واجب، همان چادر مشکی است که زنهای مؤمنه خود را با آن می پوشانند.
حدود حجاب
سؤال: حدود حجاب اسلامی برای بانوان چیست؟ برای این منظور پوشیدن لباس بلند و آزاد و شلوار و روسری کفایت می کند و اصولاً چه کیفیتی در لباس و پوشش زن در برابر افراد نامحرم باید رعایت شود؟
امام خمینی (ره):
واجب است تمام بدن زن به جز قرص صورت و دست ها تا مچ از نامحرم پوشیده شود و لباس مذکور اگر مقدار واجب را بپوشاند مانع ندارد ولی پوشیدن چادر بهتر است و از لباس هایی که توجه نامحرم را جلب کند باید اجتناب شود.
* آنها که زنها را می خواهند ملعبه ی مردان و ملعبه ی جوانان فاسد قرار بدهند جنایتکارند. زنها نباید گول بخورند. زن گمان نکند این مقام زن است که بزک کرده بیرون برود، با سرِ باز و لخت، این مقام زن نیست، زن باید شجاع باشد، زن آدم ساز است، زن مربی انسان است.
حضرت آیت ا... العظمی گلپایگانی (ره):
* حجاب بانوان در اسلام یکی از اموری است که از وقتی استعمارگران چشم طمع به کشورهای اسلامی و غصب معادن و منابع طبیعی آنها دوختند، مورد حمله ی آنها قرار گرفت زیرا چادر و حجاب زنان مسلمان را یکی از عوامل بزرگ برای بقاء استقلال شخصیت اسلامی کل جامعه ی مسلمانان و حفظ هویت اسلامی آن دیدند و آن را مانع سیاسی و اقتصادی و فرهنگی خود شناختند.
حضرت آیت ا... العظمی خامنه ای (مد ظله العالی):
* آیـا جنـایتی از این بـزرگتـر نسبت بـه زن هست که زن را با آرایش، مد و جلوه گری زیورآلات سرگرم کنند و از او به عنوان یک ابزار و وسیله استفاده کنند؟ امـروز سـر و سینه را از زیـورآلات پر کردن و آرایش و مد و لباس را بت قـرار دادن بـرای زن انقلابی مسلمان ننگ است. چادر بهترین نوع حجاب و نشانه ی ملی ماست.
حجاب ضروری دین است
سؤال: آیا حجاب از ضروریات دین است؟ و حکم کسـانی که به آن بی اعتنایی می کنند چیست؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
اصل حجاب ضروری دین محسوب است و بی اعتنایی به اصل حجاب و عدم رعایت آن معصیت و گناه است.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
اصل وجوب حجاب فی الجمله از ضروریات اسلام است و منکر آن مرتد است ولی بی اعتنایی به آن با عدم انکار وجوب آن فسق است.
حضرت آیه الله تبریزی:
اصل حجاب برای زنان از ضروریات دین است و حکم کسـانیکه به آن بی اعتنایی نمایند حکم بی اعتنایی به سایر تکالیف دینی است.
حضرت آیه الله سیستانی:
اصل حجاب از مسلّمات شریعت است و در قرآن آمده است ولی کسانی که توجه به وضوح آن ندارند انکار آنها مستلزم انکار نبوت نیست و بی اعتنایی عملی گناه است.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
آری حجاب از ضروریات دین است ولی انکار آن برای کسانی که از ضروری بودن آن آگاهی ندارند موجب ارتداد نمی شود.
حضرت آیه الله بهجت:
بی اعتنایی به حجاب گناه است و داشتن حجاب واجب است.
توزیع عکس زنان بدحجاب
سؤال: چاپ، توزیع و خرید و فروش عکس و پوستر زنان سر برهنه یا بدحجاب و بزک کرده اعم از خوانندگان و هنرپیشگان و نصب آنان در منازل یا وسایل نقلیه چه صورت دارد؟
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
جـایز نیست، زیـرا تمـامی اینهـا مضرّ به عفّت جامعه مسلمان و مستلزم تبعات سوءِ است.
حضرت آیه الله بهجت:
خالی از اشکال نیست، بلکه در بعض صور حرام یقینی است.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
هیچ یک از این امور جایز نیست.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
چنانچه صاحبان عکس را بشناسند یا موجب تهییج یا مفسده باشد جایز نیست.
حضرت آیه الله تبریزی:
آنچه موجب ترویج فساد و منافی عفّت در جامعه باشد، حرام است و نمایش دادن اینگونه تصاویر از رسانه های عمومی که چه بسا موجب تحریک بر حرام می شود جایز نیست.
حضرت آیه الله سیستانی:
اگر مفسده انگیز باشد پخش آن جایز نیست.
پوشیدن لباس های محرک
سؤال: پوشیدن مانتو های کوتاه، تنگ و رنگارنگ با رنگهای روشن که جلب نظر نامحرم را می کند چه صورت دارد؟ متأسفانه در برخی شهرها آموزش و پرورش پوشیدن مانتو ها با رنگ روشن توصیه می کند.
حضرت آیه الله بهجت:
هرچه جلب نظر نامحرم کند، جایز نیست.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
با فرض اینکه نظر نامحرم را جلب کند در مرآ و منظر نا محرم جایز نیست.
حضرت آیه الله تبریزی:
چنانچه زن لباسی بپوشد که زینت حساب شود باید آن لباس را هم از نامحرم بپوشاند.
حضرت آیه الله سیستانی:
لازم است که آن را از نامحرم بپوشانند.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
در صورتی که تنگ و چسبان و زینتی نباشد و تمام بدن زن به جز گردی صورت و دستها تا مچ پوشیده باشد اشکالی ندارد ولی چادر حجاب برتر است.
مقدار مهر السنه را بیان کنید.همـه: «مهر السنه»، مقدار مهری است که برای حضرت زهرا (س) قرار داده شد. مقدار آن پانصد درهم است و هر درهم، معادل 6/12 نخود نقره سکه دار است که در مجموع برابر 6300 نخود (یا 5/262 مثقال) می شود. قیمت آن در هر زمان، تابع نرخ همان زمان است و در عصر ما هر درهم نزدیک 700 تومان می باشد
پوشش لباس شهرت
سؤال: پوشش لباس شهرت چه صورت دارد و معیار لباس شهرت چیست؟
حضرت آیه الله خامنه ای:
لباس شهرت لباسی است که پوشیدن آن برای شخص بخاطر رنگ یا کیفیت دوخت یا مندرس بودن آن و علل دیگر مناسب نیست به طوری که اگر آن را در برابر مردم بپوشد توجه آنان را به خود جلب نموده و انگشت نما می شود.
اجوبه الاستفتائات 2/99
حضرت آیه الله بهجت:
حرام است و عبارت از لباسی است که از جهت جنس یا رنگ یا نحوه برش و دوخت و مانند آن خلاف شأن و زیّ پوشنده لباس باشد.
حضرت آیه الله تبریزی:
لباسی که در زیّ شخص نیست آن را بپوشد جایز نیست.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
حرام است و منظور از لباس شهرت لباسی است که از جهت جنس، رنگ، نـوع دوخت و امثـال آن به گونه ای باشد که پوشیدن آن عرفاً موجب انگشت نما شدن او شود.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
پوشیدن لباس شهرت جایز نیست و لباس شهرت آن است که پوشیدن آن در نظر عرف برای پوشنده قبیح و موجب وهن باشد.
حضرت آیه الله سیستانی:
لباس شهرت لباسی است که موجب تحقیر و استهزاء دیگران باشد و بنابر احتیاط واجب نباید بپوشند.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
بنابر احتیاط واجب باید انسان از پوشیدن لباس شهرت خودداری کند.
منظور از لباس شهرت لباسی است که جنبه ریاکاری دارد و می خواهد بوسیله آن مثلاً به زهد و ترک دنیا مشهور شود، خواه از جهت پارچه یا رنگ آن باشد یا دوخت آن، اما اگر واقعاً قصدش ساده پوشیدن است و جنبه ی ریاکاری ندارد نه تنها جایز است بلکه عملی است شایسته.
پوشش چادر مشکی
سـؤال: عــده ای همـراه بــا تبلیغـات فـرهنگی دشمن در روزنامه ها و سخنرانی هایشان می گویند چادر مشکی برای بانوان مکروه است و باید پوشش جدید مانند مانتو و کت و دامن با رنگ های متنوع جایگزین چادر مشکی شود. آیا چنین حرف و اقدامی صحیح است یا نه؟ خواهشمند است نظر شریفتان را مرقوم فرمایید.
حضرت آیه الله خامنه ای:
این صحبت صحیح نیست و بهترین حجاب پوشش چادر است و چادر سیاه هم بی اشکال است و کراهت ندارد.
حضرت آیه الله تبریزی:
زن بـاید بدن خـود را در غیـر وجه و کفین، از نامحرم بپوشاند و نیز باید زینت خود را بپوشاند و لبـاسی که زینت حسـاب می شود باید آن را هم بپوشاند و با چـادر بهتر می تواند بـدن و زینت را بپـوشاند و چادر سیاه مثل عبای سیاه کراهت ندارد.
حضرت آیه الله بهجت:
این اقدام باطل است.
حضرت آیه الله صافی گلپایگانی:
نظر مذکور صحیح نیست و مفاسد بسیار دارد. متأسفانه در این زمان عده ای اصرار بر آشکار شدن مفاتن زن و خروج او از ستر و عفاف که حافظ شخصیت و ارزش و متانت اوست دارند مع الأسف می خواهند این امر را اسلامی جلوه دهند در حالیکه اسلامی نیست.
حضرت آیه الله فاضل لنکرانی:
چادر مشکی بهترین نوع حجاب است و پوشیدن لباس هایی که جلب توجه کند حرام است.
حضرت آیه الله مکارم شیرازی:
با توجه به اینکه در حال حاضر رنگ مشکی برای حفظ پوشش زنان بهتر است کراهت آن ثابت نیست.
